آشنایی با مجازات مزاحمت پیامکی

حمید شیرافکن وکیل پایه یک دادگستری در این باره می‌گوید: در خصوص اینکه چه پیامک‌هایی جرم است، ابتدا باید این نکته را مدنظر قرار بدهیم که پیامک صرفا مطالبی نیست که از طریق اس ام اس بین گوشی‌های تلفن همراه تبادل می‌شود.

وی می‌گوید: پیامک شامل هر محتوایی است که از طریق فضای مجازی از قبیل تلگرام، واتس اپ و اینستاگرام و … ارسال می‌شود. اما در خصوص اینکه ارسال چه پیامک‌هایی جرم است باید این موضوع را بدانیم که هر لغت یا رفتاری است که در نظر عرف و جامعه بی احترامی، ضعیف کردن، خوار و خفیف شمردن دیگران از آن برداشت می‌شود.

به عبارت دیگر توهین و فحاشی به معنی استفاده از واژگان زشت و نابهنجار در تقابل با دیگران که باعث حقیر و کوچک شمردن آنها شود، جرم محسوب می‌شود و ارسال آن از طریق اس ام اس یا تلگرام یا واتس اپ و … جرم است.

این وکیل می‌گوید: اگر فردی مواردی که گفته شد را از طریق پیامک یا هر طریق دیگری ارسال کند، طبق ماده ۶۰۸ قانون مجازات اسلامی به ۲۰ تا ۸۰ میلیون تومان جزای نقدی محکوم می‌شود.

وی اضافه می‌کند: همچنین در صورتی که کلمات یا الفاظ به کار رفته در فضای مجازی، به مخاطب رفتار زنا کار یا لواط (رابطه جنسی با جنس موافق مرد) را نسبت دهد که در اصلاح فقهی به آن قذف می‌گویند، به ۸۰ ضربه شلاق حدی محکوم می‌شود. برای این جرم در شرع اسلام مجازات جداگانه در نظر گرفته شده است که به این نوع مجازات‌ها، مجازات حدی می‌گویند.

همچنین علاوه بر پیامک‌های توهین آمیز، باید این موضوع را هم در نظر بگیریم که پیامک‌های تهدید جانی و بردن آبروی افراد، نیز طبق ماده ۶۹۹ قانون مجازات اسلامی جرم است و مرتکب آن به ۷۴ ضربه شلاق یا حداکثر تا یک حبس محکوم می‌شود.

جرم مزاحمت پیامکی

جرم مزاحمت پیامکی، یکی از جرایمی است که به واسطه استفاده از تلفن همراه، صورت می گیرد و قانون گذار، آن را جرم انگاری کرده و همانطور که شکایت از مزاحمت تلفنی، ممکن است، امکان شکایت از جرم مزاحمت پیامکی، جهت صدور حکم مجازات مزاحمت پیامکی نیز فراهم است.

در تعریف جرم مزاحمت پیامکی، باید گفت، هرگاه، شخصی، به هر طریقی و به عمد، با ارسال اس ام اس یا همان پیامک، موجب بر هم زدن آرامش دیگری شده و امنیت او را برهم بزند، جرم مزاحمت پیامکی، به وقوع می پیوندد و شخص می تواند، با شکایت و اثبات مزاحمت، خواهان صدور حکم مجازات جرم مزاحم شدن از طریق پیامک یا همان اس ام اس گردد.

بنابراین، اگر ثابت شود که ارسال اس ام اس یا همان پیامک، به قصد ایجاد مزاحمت بوده، حتی اگر حاوی متن خاصی نباشد، جرم بوده و مرتکب را با حکم مجازات مزاحمت پیامکی که در ادامه، توضیح خواهیم داد، روبرو، خواهد کرد. شایان ذکر است، اگر مزاحم، در پیامک ها، فحاشی یا توهین کرده و افترایی به شخص نسبت دهد، علاوه بر مجازات جرم مزاحم شدن از طریق پیامک یا همان اس ام اس، به مجازات، توهین و افترا نیز محکوم خواهد شد.

مجازات مزاحمت از طریق پیامک

همانگونه که قانون گذار، مجازات تغییر و انتشار عکس و فیلم خصوصی را در قانون مجازات اسلامی، پیش بینی کرده است، حکم جرم مزاحم شدن از طریق اس ام اس و یا همان پیامک را نیز پیش بینی کرده و چنانچه شخصی، اقدام به ایجاد مزاحمت از طریق اس ام اس، برای دیگری نماید، با این مجازات، روبرو خواهد شد. 

از این رو، در این بخش از مقاله، قصد داریم، حکم جرم مزاحم شدن از طریق اس ام اس را توضیح دهیم. برای بررسی حکم مجازات مزاحمت پیامکی، باید، به ماده 641 اصلاحی قانون مجازات اسلامی، بخش تعزیرات، ماده 11 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری و تبصره دو ماده 14 قانون تاسیس شرکت مخابرات ایران، مراجعه کرد، ماده 641 اصلاحی قانون مجازات اسلامی، در خصوص حکم جرم مزاحم شدن از طریق اس ام اس یا همان پیامک، مقرر می دارد: 

"هر گاه کسی، به وسیله تلفن یا دستگاه های مخابراتی دیگر، برای اشخاص، ایجاد مزاحمت نماید، علاوه بر اجرای مقررات خاص شرکت مخابرات، مرتکب، به حبس از پانزده روز تا سه ماه، محکوم خواهد شد." بر اساس این ماده، حکم جرم مزاحم شدن از طریق اس ام اس، علاوه بر آنچه در قانون تاسیس مخابرات ایران، آمده، حبس است.

با توجه به ماده 11 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب اردیبهشت هزار و سیصد و نود و نه و تبصره آن، حداقل و حداکثر حبس جرم مزاحمت پیامکی، به نصف، یعنی 7 روز تا یک ماه و نیم، تقلیل می یابد و بنابراین، جزای نقدی، جایگزین آن می گردد.

تبصره 2 ماده 14 قانون تاسیس مخابرات نیز در خصوص مجازات مزاحمت از طریق سیستم های مخابراتی، مقرر می دارد: " هر کس، وسیله مخابراتی در اختیار خود را وسیله مزاحمت دیگری قرار دهد یا با عمد و سوء نیت، ارتباط دیگری را قطع کند، برای بار اول‌، به او، کتبا اخطار می‌ شود و برای بار دوم، به مدت یک ماه، ارتباط او، قطع خواهد شد و در صورت تکرار، مدت قطع ارتباط او، برای هر بار سه ماه، خواهد‌ بود و برای هر بار تجدید ارتباط، باید، یک هزار ریال بپردازد."

بر اساس این ماده نیز مرتکب جرم مزاحمت پیامکی، علاوه بر حبس مندرج در ماده 641 قانون مجازات اسلامی، به محرومیت در استفاده از سیستم های مخابراتی، محکوم می شود و در صورت تکرار جرم نیز باید، جریمه نقدی بپردازد. در ادامه، در خصوص نحوه شکایت از جرم مزاحم شدن از طریق پیامک، توضیح خواهیم داد.

نحوه شکایت و رسیدگی به جرم مزاحمت پیامکی

نحوه شکایت از جرم مزاحمت پیامکی، جهت صدور حکم مجازات مزاحمت پیامکی، با ثبت نام در سامانه ثنا، تنظیم متن شکواییه و سپس، ثبت و ارسال آن، به دادگاه صالح، از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی می باشد و برای این امر، بهتر است، شاکی، بر اساس نمونه شکواییه های موجود، متن شکواییه خود را تنظیم کرده یا با کمک گرفتن از یک وکیل، اقدام به این امر نماید، تا صدور حکم جرم مزاحم شدن از طریق پیامک و اس ام اس، با مشکل مواجه نگردد.

رسیدگی به شکایت از جرم مزاحمت پیامکی، جهت صدور حکم آن نیز بدین صورت بوده که پس از ثبت شکواییه و ارسال آن، به دادگاه صالح، دادسرا، ادله را بررسی کرده و به تحقیق، در خصوص جرم واقع شده می پردازد تا اگر ادله، برای انتساب این اتهام، به متهم، کافی نیست، اقدام به صدور قرار منع تعقیب نماید و در غیر این صورت، قرار جلب به دادرسی را صادر کرده و پس از صدور کیفر خواست از سمت دادستان، پرونده را برای رسیدگی بیشتر و صدور حکم مجازات، به دادگاه کیفری دو، ارسال کند.

شایان ذکر است، از آنجا که امروزه، اطلاع رسانی از جلسات رسیدگی دادگاه ها و همچنین، آرای صادره از محاکم، از طریق حساب کاربری ثنا، صورت می گیرد و ثبت شکواییه نیز نیازمند داشتن حساب کاربری ثنا است، در صورتی که شاکی، هنگام شکایت، از حساب کاربری ثنا، برخوردار نیست باید به صورت حضوری، در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و یا به صورت اینترنتی، از طریق مراجعه به sana.adliran.ir نسبت به تشکیل حساب کاربری، اقدام کند تا از جلسات رسیدگی و رای دادگاه، آگاه گردد.

سوالات متداول

1- جرم مزاحمت پیامکی چیست؟

2- مجازات جرم مزاحم شدن از طریق پیامک چیست؟

3- نحوه شکایت از جرم مزاحمت پیامکی چیست؟